AI kan veel, maar kan het ook taalvragen beantwoorden? De Taaladviesdienst van Onze Taal gaat het onderzoeken door een taalmodel te trainen op het enorme taalvragenarchief van Onze Taal. Als het lukt om daar betrouwbare taaladviezen mee te genereren, volgt stap 2: het ontwikkelen van een gratis online taaladviseur, de Taalassistent.
De Taaladviesdienst van Onze Taal geeft gratis, laagdrempelig taaladvies, zodat twijfel over een taalkwestie geen belemmering wordt in werk, opleiding of privé. Dat doet de dienst:
via de website met meer dan 2000 pagina's (die 800.000 keer per maand worden geraadpleegd)
door maandelijks meer dan 1000 vragen over taal te beantwoorden via mail, app en telefoon
Taalvragenstellers hebben echter steeds meer moeite om online een antwoord op hun vraag te vinden. Daarbij spelen demografische veranderingen, afnemende taalvaardigheid en onbekendheid met taalkundige termen (zoals 'lidwoord' of 'voorzetsel') een rol, maar ook het gebrek aan overzicht, beoordelingsvermogen en vertrouwen in de informatie die ze vinden.
Een AI-tool zoals ChatGPT is nog te onbetrouwbaar voor vragen over het Nederlands, en kan evident foute informatie met veel overtuigingskracht als waar presenteren. Dat leidt tot meer 1-op-1-vragen aan de Taaladviesdienst. We zien bijvoorbeeld een toename van vragen zoals 'ChatGPT zegt dit, maar klopt dat wel?'.
Onze Taal onderzoekt in dit project of een AI-tool, getraind met de rijke data van Onze Taal en andere betrouwbare open source (Nederlandse) taaldata een oplossing kan bieden. Kan zo'n eigen tool een hulpmiddel zijn voor taalgebruikers bij het zoeken en interpreteren van het antwoord op hun taalvraag?
Het project geeft antwoord op deze vragen:
Kan een AI-tool (de Taalassistent) worden ontwikkeld dat gevoed wordt met de data van Onze Taal en andere Nederlandse taalbronnen?
Hoe is zo'n tool het meest gebruikersvriendelijk in te zetten?
Is een betrouwbaarheid mogelijk van minimaal negentig procent? Als het gaat om inhoudelijke juistheid, de mate van zekerheid en de controleerbaarheid van het antwoord?
Welke investering is nodig om een breed inzetbaar model te bouwen en te trainen?
Het kernteam bestaat uit taaladviseurs van Onze Taal. Het Instituut voor de Nederlandse Taal ondersteunt bij het trainen en testen van het taalmodel en adviseert over de daarvoor benodigde infrastructuur. De Taalunie en Team Taaladvies van de Vlaamse overheid fungeren als klankbord en als externe adviseurs.
SIDN fonds ondersteunt dit project na een oproep om voorstellen in te dienen die zich richten op ‘Responsible AI in de praktijk'. We waren voor deze themacall op zoek naar vernieuwende onderzoeksprojecten die praktijkoplossingen bieden voor responsible AI.
Samen met Topsector ICT selecteerden we in totaal tien projecten.