We lanceerden twee nieuwe themahalls en zetten de samenwerking met SIDN Labs voort
In 2024 lanceerden we twee themacalls: ‘Duurzaam internet’ en ‘Meedoen met de digitale samenleving’. Daarnaast scoutten we actief projecten binnen de thema’s ‘Verantwoord internet in de stad’ en ‘Digitale Gemeenschapsgoederen’. Onze samenwerking met SIDN Labs kreeg een vervolg: samen nodigden we ontwerpers uit om interactieve visualisaties te maken van de internetinfrastructuur. Ook in 2024 trokken ondersteunde projecten regelmatig de aandacht: ze verschenen in de media, vielen in de prijzen en kregen erkenningen.
Thema-projecten, gescoute projecten en pioniersprojecten
De 37 projecten die SIDN fonds in 2024 financierde, vielen net als voorgaande jaren binnen drie categorieën: thema-projecten, pioniersprojecten en gescoute projecten.
In totaal kenden we 13 pioniersprojecten toe. Pioniersprojecten werken een veelbelovend idee uit tot iets concreets: een demo, pilot of experimenteel ontwerp.
Daarnaast scoutte SIDN fonds in 2024 in totaal 12 projecten. Bij gescoute projecten gaat het om bestaande projecten, die aanvragers succesvol integreren in specifieke contexten:
2 binnen de programmalijn Verantwoord internet in de stad
2 binnen het thema Digitale Gemeenschapsgoederen
3 binnen de gesloten call Internet Infrastructuur in Beeld, samen met SIDN Labs
5 andere projecten die vielen binnen onze doelstellingen van Sterk internet, Sterke internetgebruikers, en Internet & maatschappij
Jaarverslag 2024: toegekende projecten
Themacall: ‘Duurzaam internet’
Het internet slurpt energie. Achter het internet bevinden zich immense infrastructuren en datacenters die continu draaien om alles werkend te houden. Daarom riepen wij in 2024 aanvragers op om voorstellen in te dienen voor projecten die het internet duurzamer maken of de milieu-impact ervan in kaart te brengen en te verlagen. Dat deden we binnen de themacall ‘Duurzaam internet’. We ondersteunden drie grotere projecten en twee pioniersprojecten binnen deze call.
Een voorbeeld: de Green Web Foundation helpt developers om de CO2-voetdruk van software te verkleinen met de Carbon Aware Scheduler. Dat is een tool die taken inplant op momenten dat de energiebronnen het duurzaamst zijn.
Themacall: Meedoen met de Digitale Samenleving
Digitale vaardigden zijn essentieel om mee te doen in onze samenleving. Daarom riepen we in 2024 aanvragers op om voorstellen te doen waarmee ze projecten met bewezen potentie op het gebied van digitale inclusie konden opschalen. Binnen de themacall Meedoen in de Digitale Samenleving ondersteunden we zes projecten, waaronder een project van Stichting Click F1: binnen het project DigiPad, digitale geletterdheid in jeugdinstellingen kunnen jongeren in justitiële inrichtingen zich voorbereiden op hun terugkeer in de maatschappij door digitale vaardigheden te oefenen binnen een gebruiksvriendelijke leeromgeving.
Gescoute projecten: Internetinfrastructuur in Beeld
In 2024 zetten we de samenwerking voort met SIDN Labs, de onderzoeksafdeling van SIDN. Samen nodigden we ontwerpers uit om interactieve visualisaties te maken van de internetinfrastructuur. Zo willen we het bewustzijn over de waarde en werking van de digitale infrastructuur in Nederland vergroten, met name bij beleidsmakers, politici en journalisten. Dat gebeurde binnen de call Internetinfrastructuur in Beeld.
De digitale infrastructuur is het fundament van het internet en is daarom essentieel voor ons dagelijks internetgebruik. Dankzij deze infrastructuur kunnen we probleemloos gegevens uitwisselen tussen willekeurige computers. Het bestaat uit technische systemen zoals het Domain Name System (DNS), het Border Gateway Protocol (BGP) en het Network Time Protocol (NTP).
We ondersteunden in 2024 in totaal 4 projecten binnen deze call, waaronder:
Packet Panic: een simulatiespel gemaakt door Studio Tast waarin de speler verantwoordelijk is voor het herstellen van de juiste routes tijdens de vijf bekendste BGP-hijacks in de geschiedenis van het internet.
Zijn we al digitaal autonoom?: een database en online visualisatie waarmee Codified de huidige digitale afhankelijkheid van niet-Europese technologie en marktpartijen inzichtelijk maakt.
Border Gateway Protocol Travel Guide: een reisgids waarmee Hendrik van Leeuwen de onzichtbare wereld achter de infrastructuur van het BGP-protocol zichtbaar en tastbaar maakt.
Gescoute projecten: Verantwoord Internet
We scoutten 2 nieuwe projecten binnen de programmalijn ‘ Verantwoord Internet’, waaronder het project:
Verantwoord Internet in de Stad: zonder digitale basisvaardigheden en toegang tot de juiste hardware kan niemand meedraaien in de maatschappij. Daarom ondersteunden we in 2024 het programma Verantwoord Internet in de Stad. Consortium LeerZelfOnline vermindert daarmee digitale ongelijkheid. Dat doet die organisatie door laptops en wifi-routers aan burgers beschikbaar te stellen. Daarnaast verstrekken ze ook eenvoudige tools die diezelfde burgers helpen om hun basisvaardigheden en daarmee hun zelfredzaamheid te verbeteren. De gemeentes Amsterdam, Rotterdam en Den Haag doen mee aan het project.
Peertube Spaces maakt het voor de aangesloten coalitie van publieke organisaties makkelijker om hun eigen PeerTube-kanaal op te zetten, door het wegnemen van zo veel mogelijk technische en organisatorische hobbels. Dat gebeurt binnen het project PeerTube Spaces. PeerTube is een videoplatform dat de privacy van gebruikers respecteert, geen algoritmes gebruikt en vrij is van reclame.
In 2024 scoutten we nog vijf andere projecten die binnen onze doelstellingen vielen:
We ondersteunden Stichting NBD Biblion om de educatieve game Skillsdojo uit te breiden. Dat spel maakt kinderen van 10 tot 14 jaar bewust van online polarisatie. Binnen dit project maakt Stichting NBD Biblion drie nieuwe lesseries. Die gaan in op de rol van sociale media bij polarisatie, online algoritmes en filterbubbels en positief communiceren op sociale media.
We ondersteunden Offlimits om de Hash Check Service uit te breiden. Hostingpartijen kunnen deze tool gebruiken om te voorkomen dat beelden van seksueel kindermisbruik opnieuw online worden gezet. Hiermee draagt Offlimits bij aan een veiliger en schoner internet, en vooral aan de bescherming van kinderen tegen online seksueel geweld.
We ondersteunden de Internet CleanUpFoundation om basistoegankelijk.nl te ontwikkelen. Basistoegankelijk.nl toont op basis van metingen de digitoegankelijkheid van alle sites uit de overheids-, zorg-, onderwijs- en vitale sectoren. Vanaf 28 juni 2025 geldt de European Accessibility Act. Deze wet stelt de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) verplicht voor online producten en diensten van zowel publieke als private partijen.
We ondersteunden de Dutch Institute for Vulnaribility Disclosure (DIVD) bij het opsporen en melden van kwetsbaarheden in randapparatuur van het energiesysteem, zoals laadpalen, omvormers van zonnepanelen en Home Management Systemen. Binnen het project Coordinated Vulnerability Disclosure in het energiesysteem zet DIVD een hardwarelab op, ontwikkelt educatief materiaal op DIVD.academy en versterkt de samenwerking met de energiesector om cyberveiligheid te verbeteren en toekomstige experts op te leiden. De NOS besteedde aandacht aan dit project binnen het artikel Tienduizenden computersystemen kwetsbaar voor inbraak.
Het pioniersinstrument van het SIDN fonds – de broedplaats voor nieuwe ideeën – heeft opnieuw een aantal mooie projecten voortgebracht, Hieronder twee voorbeelden:
We ondersteunden Stichting Platform Authentieke Journalistiek om Chrono Scraper te ontwikkelen. Dat is een zoekfunctie in de Wayback Machine, een archief dat belangrijk bronmateriaal levert voor journalisten en wetenschappers.
Op 8 oktober werd de landelijke campagne 'Unlock Digitale Weerbaarheid ' gelanceerd, een initiatief van een consortium van Nederlandse bedrijven en organisaties. Een belangrijk onderdeel van de campagne is de Nationale Cursus Digitale Weerbaarheid, die met pionierssteun van het SIDN fonds is ontwikkeld.
Internet Scriptieprijs
Op 24 november werden opnieuw de Scriptiepijzen Responsible Internet uitgereikt. Met ondersteuning van het SIDN fonds, Freedom Internet en Mijndomein, reikt de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen vanaf 2023 jaarlijks twee scriptieprijzen uit voor onderzoek naar 'Responsible Internet'.
Dit jaar vielen twee masterstudenten in de prijzen: Mirjam Ruiter van de Rijksuniversiteit Groningen en Kimberley Frings van de Radboud Universiteit. Hun onderzoek geeft waardevolle inzichten in actuele vraagstukken, zoals hoe bedrijven omgaan met onze persoonlijke gegevens en hoe we reclame van influencers eerlijk en transparant kunnen houden.
Projectbijeenkomsten
Naast financiële ondersteuning biedt SIDN fonds ook andere vormen van ondersteuning aan de projecten.
Zo hebben we in 2024 vijf bijeenkomsten georganiseerd waar de leden van verschillende projecten elkaar konden ontmoetten en kennis uitwisselden.
We organiseerden de kennissessie Hoe bereik ik de media & de politiek, gegeven door journaliste Christel Don en politiek adviseur Marijn van Vliet. Ook was er een kennissessie Organisatieontwikkeling’, verzorgd door Hackshield-oprichter Tim Murck en coach en medeoprichter Liesbeth Gouwens van BitesWeLove.
In 2024 droeg SIDN fonds bovendien bij aan een aantal externe (online) bijeenkomsten en evenementen. Zo ging tijdens de Dutch Design Week de Embassy of Digital Futures van start. Dat is een initiatief van SIDN fonds en de Dutch Design Foundation, en heeft als doel het internet een vast onderdeel van het programma te laten zijn. Een van de bijdragen in 2024 kwam van kunstenares Julia Janssen: Mapping the Oblivion.
We werkten daarnaast mee aan het ECP Jaarfestival 2024, door inzichten te delen over thema’s zoals desinformatie, polarisatie en cybersecurity, op basis van projecten als Hackshield en DIVD Academy. Daarnaast trok in de Fokker Terminal de interactieve installatie Packet Run veel aandacht.
Valerie Frissen ontving Lifetime Achievement Award
Tijdens het jubileumevenement van Internet Society Nederland benadrukte Mieke van Heesewijk, programmamanager bij SIDN fonds, het belang van bewustwording rondom digitale infrastructuur. Het evenement werd afgesloten met een feestelijke uitreiking van prijzen aan internetpioniers, waaronder een award voor onze directeur Valerie Frissen. Zij ontving de Lifetime Achievement Award van Internet Society Foundation. De prijs is een erkenning voor haar onvermoeibare inzet op het gebied van internetvrijheid, digitale rechten en internetgovernance.
Vouchersysteem
Voor de verdere ontwikkeling van projecten bieden we een vouchersysteem waarmee zij toegang krijgen tot specifieke expertise uit ons netwerk. Dit kan variëren van hulp bij juridische vraagstukken en organisatieadvies tot ondersteuning bij communitybuilding of propositieontwikkeling. In 2024 is dit systeem acht keer ingezet, voornamelijk voor juridische ondersteuning, groeistrategieën, propositiebepaling en het controleren van de toegankelijkheid van digitale middelen.
Aandacht in de media
Projecten die we ondersteunen haalden ook in 2024 regelmatig de media. Een paar voorbeelden:
In 2025 gaat het SIDN fonds door met het steunen van projecten die passen binnen de doelstellingen van Sterk internet, Sterke internetgebruikers, en Internet & maatschappij.
Tot slot willen we onze dank uitspreken aan alle ondersteunde projecten en samenwerkingspartners. Hun inspanningen zijn cruciaal voor een veilige en inclusieve online omgeving. Dankzij hun kwaliteit hebben de projecten die we met SIDN fonds ondersteunen, een langdurige impact.
Meer informatie
Meer weten over SIDN fonds in 2024? Bekijk het bestuursverslag met de staat van baten en lasten.
